BÀI 21 – PHẦN 2 – KHI AI LÀM GÌ ĐÓ (2)

Đọc văn bản

Ona ‘Akademi Heykelciği’ diyen de var, ‘Altın Ödül’ ya da ‘Üstün Başarı Heykeli’ de. Bazılarının ‘Demir Adam’ olarak da nitelendirdiği ödül aslında en çok ‘Oscar’ adıyla anılıyor. İlk kez 1928 yılında verilen Oscar heykelciğinde film makarasının üzerinde elinde kılıç taşıyan bir şövalye şekli bulunuyordu. Bu heykelcikte şövalyenin üzerinde durduğu makara üzerindeki parmağa benzeyen şekiller aktörleri, yazarları, yönetmenleri, yapımcıları ve teknik ekibi temsil ediyordu. Bu tasarım Akademi’nin kuruluş amacıyla yakından ilgiliydi. Çünkü Akademi, gerçekte sinema emekçilerine destek olmak ve sinema sanatının gelişimine katkı sağlamak amacıyla oluşturulmuş bir organizasyon.

Günümüzde Oscar törenleri daha çok eğlence ve magazin dünyasına hizmet ediyor gibi görünse de asında dünyadaki film endüstrisini derinden etkilemesi nedeniyle büyük önem taşıyor. Öyle ki aktör ve aktrisler için Oscar’a aday gösterilmek bile sinema dünyasında bir saygınlık kazanmak anlamına geliyor. Film şirketleri ve yapımcılar da görsel efektler, ses ve sahne açısından zengin filmler yaratmak için birbirleriyle yarışıyorlar ve bunun için yüz milyonlarca dolar harcamaktan kaçınmıyorlar. Bu dev bütçeler, Oscar’ı kazanma olasılığını artırdığı gibi milyonlarca seyirciyi sinema salonlarına çekmeyi de sağlıyor. Oscar’ın kazananları sadece yapımcılar, şirketler ya da sanatçılar değil. Ödül törenini canlı yayınlayan televizyon kanalları da Oscar’dan büyük kazanç elde ediyor. Yaklaşık üç saat süren ödül töreni boyunca elliyi aşkın reklam kuşağı yayınlanıyor ve bu gecenin sonunda yüz milyon doları aşkın reklam gelirine ulaşılıyor.

Giải thưởng được gọi là “Tượng Viện Hàn Lâm”, “Giải vàng” hay “Tượng thành tựu xuất sắc”, hay một số người gọi là ‘Người sắt’, thực ra đó chính là ‘Oscar’. Lần đầu tiên được trao vào năm 1928, tượng vàng Osca mang hình một hiệp sĩ cầm kiếm và đứng trên cuộn phim. Cuộn phim này có in 5 cánh như 5 ngón tay, mang ý nghĩa đại diện cho các diễn viên, biên kịch, đạo diễn, nhà sản xuất và đội ngũ kỹ thuật viên. Thiết kế này có liên quan chặt chẽ đến mục đích thành lập của Viện Hàn Lâm. Bởi vì, lý do Viện Hàn Lâm được thành lập là hỗ trợ những người làm công tác điện ảnh và góp phần phát triển nghệ thuật điện ảnh.

Cho dù các lễ trao giải Oscar ngày nay dường như là tâm điểm để phục vụ cho giới giải trí và báo chí, nhưng tầm quan trọng của nó vẫn vô cùng lớn và có ảnh hưởng sâu sắc tới ngành công nghiệp điện ảnh thế giới. Đến nỗi, ngay cả khi chỉ cần được lọt vào danh sách đề cử giải Oscar, các diễn viên cũng được coi là đã tạo dựng được uy tín trong làng điện ảnh thế giới. Các hãng phim và nhà sản xuất cũng không ngần ngại chi hàng trăm triệu USD, cạnh tranh với nhau để tạo ra những bộ phim giàu hiệu ứng hình ảnh, âm thanh, cảnh sắc. Những khoản chi phí khổng lồ này sẽ giúp tăng khả năng đoạt giải Oscar cũng như thu hút hàng triệu khán giả đến rạp xem phim. Người được lợi từ giải Oscar không chỉ là nhà sản xuất, công ty hay các nghệ sĩ. Các kênh truyền hình phát sóng trực tiếp lễ trao giải cũng thu được lợi nhuận rất khủng. Không cần nói đâu xa, lễ trao giải kéo dài khoảng ba tiếng đồng hồ, với khoảng hơn 50 quảng cáo sẽ đem về doanh thu hơn 100 triệu đô la cho nhà đài!


Từ mới

  • Heykel (danh từ): tượng
  • Makara (danh từ):: cuộn 
  • Kılıç (danh từ):: kiếm
  • Şövalye (danh từ):: hiệp sĩ
  • Parmak (danh từ):: ngón tay 
  • Aktör (danh từ):: nam diễn viên
  • Aktris (danh từ):: nữ diễn viên
  • Yazar (danh từ):: biên kịch, tác giả
  • Yönetmen (danh từ):: đạo diễn
  • Yapımcı (danh từ):: nhà sản xuất
  • Temsil etmek (động từ):: đại diện
  • Akademi (danh từ):: Học viện
  • Destek olmak (động từ):: ủng hộ
  • Hizmet etmek (động từ):: phục vụ
  • Aday (danh từ):: ứng cử viên
  • Tören (danh từ):: lễ
  • Kanal (danh từ):: kênh
  • Reklam (danh từ):: quảng cáo

Đọc hiểu văn bản

Đánh dấu vào ô đúng, sau đó điền số cho ý nghĩa đúng của 4 từ bên dưới góc phải. 


Ngữ pháp

Hôm nay chúng ta sẽ học thêm 3 cách nói khác về ý nghĩa “khi ai làm gì đó”, và 3 cách nói này cũng có ý nghĩa khá khác nhau! Và các bạn có biết tên của văn phạm ngữ pháp này là gì không? “-DIk/-(y)EcEk + iyelik sırada, -(y)-IncE, -(E/I)r_-mEz” LOL . Quả là một cái tên dễ thương, dễ nhớ hết sức!


“Đúng lúc ai đó làm gì”

Hẳn bạn còn nhớ, ở bài 15 phần 3, ở trường hợp 4 trong cách dùng của -ken, khi chia động từ ở thì tương lai trước khi thêm -ken thì nó có nghĩa là “thể hiện một việc làm nào đó sắp được hoàn thành thì bị thay đổi vào phút chót.”

VD: 

Bu evi satın alacakken son anda vazgeçtik 

Đang định bán nhà thì tới phút cuối chúng mình lại quyết định không bán nữa

Văn phạm đầu tiên chúng ta học hôm nay cũng có ý nghĩa gần như vậy, tuy nhiên, không có việc làm nào đó bị thay đổi vào phút chót. 

Cách dùng: 

  • Thể hiện các hành động xảy ra trong cùng 1 khoảnh khắc

 Evden çıkacağım sırada sen aradın

Đúng lúc tao chuẩn bị ra khỏi nhà thì mày gọi điện

(Hai hành động này cùng diễn ra trong 1 khoảnh khắc. Tuy nhiên, khi hành động “mày gọi điện” diễn ra thì hành động “ra khỏi nhà” chưa diễn ra, tuy nhiên hành động “ra khỏi nhà” vẫn sẽ diễn ra ngay sau đó, không như khi sử dụng hậu tố -ken, đó là bị thay đổi vào phút chót) 

 Sen aradığın sırada ben evden çıkmak üzereydim

Đúng lúc mày gọi điện thì tao sắp ra khỏi nhà
  • Có một số trường hợp, chúng ta không thể dùng “sırada”, mà bắt buộc sử dụng (-de/da/zaman), chính vì yếu tố “khoảnh khắc”.

Ví dụ

İlk bahar geldiği zaman/geldiğinde çiçekler açar

Khi mùa xuân về, trăm hoa đua nở

Chúng ta không thể nói 

İlk bahar geldiği sırada çiçekler açar

Lý do vì, hành động “nở hoa” không xảy ra cùng thời gian 1 cách chính xác với việc “mùa xuân về”. (Chúng ta không biết chính xác khoảnh khắc mùa xuân về, đúng không nhỉ? Chúng ta chỉ có thể cảm nhận thời gian này là mùa xuân dựa vào yếu tố thời tiết. Do vậy, dùng “sırada” ở đây là không chính xác, vì sırada giống như nói về 1 khoảnh khắc chính xác). 

Công thức:

Động từ chia ở thì khác :

Gốc động từ + diği/ dığı/ duğu/ düğü/ + hậu tố chỉ ngôi + sırada 

Với ngôi onlar

Gốc động từ + dik/ dık/ duk/ dük + leri/ları + sırada

Với động từ chia ở thì tương lai

Động từ chia thì tương lai theo các ngôi + sırada


“Vì khi ai đang làm gì” 

Cách dùng

  • Động từ bị biến đổi thể hiện 1 hành động là nguyên nhân cho các sự việc, hành động chính trong câu 

Öğretmen sınıfa girince bütün öğrenciler sustu

Khi thầy giáo bước vào lớp, toàn bộ học sinh im phăng phắc

Động từ bị biến đổi là girmek. Sự việc chính trong câu là “tất cả học sinh im lặng“. 

Hai hành động, sự việc này xảy ra đồng thời: “thầy giáo bước vào lớp” và “học sinh im lặng“. Tuy nhiên, có thể hiểu rằng, hành động “bước vào lớp” của thầy giáo là lý do cho sự việc “học sinh im lặng(Vì thầy giáo bước vào lớp nên học sinh mới im lặng). 

Kitaplarınız kurs başlayınca verilecek

Sách của các em sẽ được phát khi bắt đầu khóa học
  • Chúng ta cũng có thể dùng văn phạm ngữ pháp này để thể hiện những hành động lặp đi lặp lại. Tuy nhiên KHÔNG thêm từ bổ sung “her”. 

Seni görünce mutlu oluyorum

Mỗi lần nhìn em là anh hạnh phúc

Công thức

Gốc động từ + in/ın/un/ün + ce/ca


“Ngay sau khi làm gì đó”

 Cách dùng 

  • Thể hiện 1 hành động được diễn ra ngay sau 1 hành động nào đó. 

Hay nói cách khác, hành động/sự việc chính trong câu sẽ diễn ra ngay sau khi hành động của động từ biến đổi được thực hiện 

 Eve gider gitmez uyuyacağim

Về tới nhà cái là tao sẽ ngủ ngay lập tức! 

Hành động “ngủ” được diễn ra ngay sau hành động “về tới nhà”

  • Ngoài ra, trong 1 số văn cảnh nhất định, văn phạm này còn cho những ý nghĩa đặc biệt khác như sau

Olur olmaz konuşma

Dù gì đi chăng nữa thì cũng im đi! 

Olur olmaz ở đây có nghĩa là “dù gì đi nữa”. 

Tekliflerini ister istemez kabul ettim

Dù sao thì em cũng đã chấp nhận lời mời của anh rồi! 

İster istemez ở đây cũng có nghĩa là “dù sao thì

Công thức:

Động từ chia ở thì hiện tại chung + gốc động từ (bỏ mak/mek) + mez/maz 


Bài tập

Điền hậu tố thích hợp vào chỗ trống

Published by Hoàng Lê Thanh Hà

A Turkey-addict.

Leave a Reply

Fill in your details below or click an icon to log in:

WordPress.com Logo

You are commenting using your WordPress.com account. Log Out /  Change )

Facebook photo

You are commenting using your Facebook account. Log Out /  Change )

Connecting to %s

%d bloggers like this: